បទឈប់បាញ់គ្មានប្រសិទ្ធភាពដើម្បីបញ្ចប់ការបង្ហូរឈាមនៅតំបន់កាហ្សា
ក្រុមហា ម៉ាស បរាជ័យក្នុងការទទួលយកបទឈប់បាញ់រយៈពេល ២៤ម៉ោង ដែលខ្លួនបានស្នើសុំទៅកាន់ភាគីអ៊ីស្រាអែលក្រោយបទឈប់បាញ់រយៈពេល ១២ម៉ោងត្រូវបានរំលាយចោល កាលពីល្ងាចម្សិលមិញនេះ។ ការប្រយុទ្ធគ្នាបានចាប់ផ្តើមសារជាថ្មីឡើងវិញ ហើយអ៊ីស្រាអែលបានរិះគន់ខ្លាំងៗ ទៅលើក្រុមហាម៉ាសដែលមិនអាចគោរពកិច្ចព្រមព្រៀងផ្អាកការប្រយុទ្ធ ដែលត្រូវបានស្នើសុំដោយក្រុមហាម៉ាសខ្លួនឯង និងអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ដោយឡែក ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិបានបើកកិច្ចប្រជុំមួយកាលពី យប់ម្សិលមិញនេះ ដោយស្នើសុំអោយភាគីទាំងទទួលយកបទឈប់បាញ់លក្ខណៈមនុស្សធម៌ដែលគ្មាន លក្ខខណ្ឌមួយ។ ការស្នើសុំនេះធ្វើឡើង ក្រោយពេលដែលការវាយប្រយុទ្ធគ្នារវាងភាគីទាំងពីរឈានដល់ថ្ងៃទី ២០ ហើយមនុស្សស្លាប់កើនឡើងរហូតដល់ជាង ១ពាន់នាក់ទៅហើយនោះ។
១.សំនួរ៖ ក្រោយពេលបទឈប់បាញ់រវាងអ៊ីស្រាអែល និងក្រុមហាម៉ាសរយៈពេល ១២ម៉ោង ត្រូវបានរំលាយចោលនិស្ស័យ មេដឹកនាំក្រុមហាម៉ាស បានស្នើសុំបង្កើតបទឈប់បាញ់ លក្ខណៈមនុស្សធម៌មួយទៀតទៅកាន់រដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែល ដែលបទឈប់បាញ់នោះមាន រយៈពេល២៤ម៉ោង។ ខ្ញុំចង់ដឹងថា តើបទឈប់បាញ់ថ្មីនេះវាយ៉ាងណាដែរទៅហើយ?
១.ចម្លើយ៖ បទឈប់បាញ់ថ្មីដែលមានរយៈពេល ២៤ម៉ោង បរាជ័យជាថ្មីទៀតហើយ។ តាមពិតទៅបទឈប់បាញ់លក្ខណៈមនុស្សធម៌រយៈពេល ២៤ម៉ោង ត្រូវបានស្នើឡើងដោយភាគីក្រុមហាម៉ាស និងមានការអំពាវនាវពីអង្គការសហប្រជាជាតិ តែភាគីអ៊ីស្រាអែល បដិសេធទទួលយកបទឈប់បាញ់នេះ។ មេដឹកនាំរបបក្រុង Tel Aviv បានអោយដឹងថា មូលហេតុដែលខ្លួនមិនទទួលយកបទឈប់បាញ់ក៏ដោយសារតែក្រុមហាម៉ាសដែលជា អ្នកស្នើបង្កើតបទឈប់បាញ់ មិនអាចគោរពបទឈប់បាញ់ខ្លួនឯងបាន ដោយពួកគេបន្តបាញ់ផ្លោងចូលទឹកដីអ៊ីស្រាអែលឥតឈប់។ ដូច្នេះហើយ ទើបបានជាបន្ទាប់មក អ៊ីស្រាអែលក៏សម្រេចបញ្ឈប់ការទទួលយកបទឈប់បាញ់នេះ។ នេះបញ្ជាក់ថា បទឈប់បាញ់ត្រូវបានគេស្នើឡើង តែសំខាន់សញ្ញានៃការទទួលយកបទឈប់បាញ់មិនមានទាល់តែសោះឡើយ ដូច្នេះហើយទើបការប្រយុទ្ធនៅតែបន្តមកទល់ពេលនេះ។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែលលោក Benjamin Netanyahu បានបញ្ជាក់ថាទោះបីជាអ៊ីស្រាអែលទទួលយកបទឈប់បាញ់ តែក្រុមហាម៉ាសនៅមិនព្រមទទួលយកបទឈប់បាញ់ដែលស្នើឡើងដោយខ្លួនគេ ឡើយ។ ដូច្នេះហើយ អ៊ីស្រាអែលនឹងធ្វើសកម្មភាពគ្រប់បែបយ៉ាង ដើម្បីការពារជនស៊ីវិលអ៊ីស្រាអែលផងដែរ។
២.សំនួរ៖ បើតាមខ្ញុំដឹងនិស្ស័យ បទឈប់បាញ់នេះគឺជាបទឈប់បាញ់លើកទី៤ហើយដែល ត្រូវបានដាក់ចេញសម្រាប់ភាគីទាំងពីរ។ ខ្ញុំនៅតែឆ្ងល់ថា ហេតុអ្វីបានជាកិច្ចព្រមព្រៀងចុង ក្រោយនេះនៅតែបរាជ័យទៀត?
២.ចម្លើយ៖ ការបរាជ័យក្នុងការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងបញ្ចប់ ការប្រយុទ្ធគឺដោយសារតែបញ្ហាមួយចំនួនដែលមានចែងក្នុងបទឈប់បាញ់នោះ តែម្តង។ ដូចបទឈប់បាញ់ថ្មីនេះ មុនដំបូងឡើយក្រុមហាម៉ាសស្នើបង្កើតបទឈប់បាញ់់ តែក្រោយមកក្រុមនេះក៏បំពានលើបទឈប់បាញ់ ដោយបន្តបាញ់ផ្លោងចូលក្នុងទឹកដីអ៊ីស្រាអែលទៀត។ ក្រុមហាម៉ាសសម្រេចធ្វើដូច្នេះ ដោយសារភាគីនេះយល់ថាបទឈប់បាញ់មិនមានបញ្ចូលប្រការដែលបញ្ជាក់ពី ការដកកងទ័ពអ៊ីស្រាអែលចេញអោយអស់ពីតំបន់កាហ្សា និងការអនុញ្ញាតអោយប្រជាជននៅតំបន់កាហ្សាត្រលប់មកលំនៅដ្ឋានរបស់គេ វិញ។ អ្នកនាំពាក្យក្រុមហាម៉ាសSami Abu Zuhri, បានអោយដឹងថា រាល់បទឈប់បាញ់ទាំងឡាយណាដែលមិនមានបញ្ចូលប្រការដែលបញ្ជាក់ពីការដក កងទ័ពអ៊ីស្រាអែលចេញពីតំបន់កាហ្សា ចំនុចដែលអនុញ្ញាតអោយប្រជាជននៅកាហ្សាត្រលប់ទៅលំនៅដ្ឋាន ក៏ដូចជាអនុញ្ញាតអោយមានការជម្លៀសប្រជាជនរបួសចេញពីតំបន់ជម្លោះ គឺពិតជាមិនអាចទទួលយកបានឡើយ។ខ្ញុំចង់បញ្ជាក់ថា នេះមិនមែនជាបទឈប់បាញ់ទីមួយឡើយ តែវាជាបទឈប់បាញ់ទី៤ហើយចាប់តាំងពីជម្លោះផ្ទុះឡើង។
៣.សំនួរ៖ បើសិនជាភាគីទាំងពីរបរាជ័យក្នុងការទទួលយកបទឈប់បាញ់ ថ្មីដូច្នេះ ការប្រយុទ្ធនឹងបន្តកើតឡើងទៀត តើរហូតមកដលើពេលនឹង ចំនួនអ្នកស្លាប់ និងរបួសកើន ឡើងដល់ប៉ុន្មាននាក់ហើយ?
៣.ចម្លើយ៖ ចំនួនអ្នកស្លាប់ដោយការប្រយុទ្ធគ្នា ក្នុងរយៈពេល ២០នេះ បានកើនឡើងរហូតដល់ជាង ១ពាន់នាក់ហើយ និងចំនួនអ្នករបួសមានចំនួនជាច្រើនពាន់នាក់។ចំពោះជនរងគ្រោះដែលបាន បាត់បង់ជីវិត ជាជនជាតិប៉ាឡេស្ទីននៅតំបន់កាហ្សាមានរហូតដល់ ជាង១០៥០នាក់ ហើយក្នុងចំណោមចំនួនមនុស្សស្លាប់ទាំងជាង ១ពាន់នាក់នេះ ភាគច្រើនជាជនស៊ីវិល ដែលមានស្ត្រីនិងកុមារផងដែរ។ ដោយឡែក ខាងភាគីអ៊ីស្រាអែលបានអះអាងថា ក្នុងការប្រយុទ្ធនេះដែរ ប្រជាជនស៊ីវិលរបស់គេចំនួន បីនាក់បានស្លាប់បាត់បង់ជីវិត និងទាហានចំនួន ៤៣នាក់ផ្សេងទៀតក៏ស្លាប់ដូចគ្នាដែរ។ បើផ្អែកតាមទិន្នន័យនៃចំនួនអ្នកស្លាប់នេះ ការប្រយុទ្ធគ្នានេះវាឈានដល់ចំនុចមួយគួរអោយព្រួយបារម្ភខ្លាំង ហើយការអន្តរាគមន៍របស់ស្ថាប័ន ឬសហគមន៍អន្តរជាតិត្រូវតែកើតមានដើម្បីបញ្ឈប់ការសម្លាប់រង្គាលនេះ។
៤.សំនួរ៖ ជាសំណួរចុងក្រោយ អ្នកស្លាប់ដោយសារការប្រយុទ្ធគ្នានឹងបានកើនឡើងដល់ជាង ១ពាន់នាក់ហើយ បើតាមការអះអាងរបស់និស្ស័យ ដោយឡែកសហគមន៍អន្តរជាតិវិញតើមានវិធានការអ្វីខ្លះដែរ ទេ ដើម្បីជម្រុញអោយភាគីទាំងពីរបញ្ឈប់ការប្រយុទ្ធ?
៤.ចម្លើយ៖ កាលពីយប់ម្សិលមិញនេះខាងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ អង្គការសហប្រជាជាតិ បានរៀបចំកិច្ចប្រជុំបន្ទាន់មួយ ដោយសម្រេចឯកភាពគ្នាលើការស្នើសុំអោយភាគីជម្លោះទាំងពីរទទួលយកបទឈប់ បាញ់លក្ខណៈមនុស្សធម៌មួយ អោយបានឆាប់រហ័ស និងគ្មានលក្ខខណ្ឌទាំងអស់។ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាដែលតំណាងដោយ ប្រទេសរវ៉ាន់ដា បានសេចក្តីថ្លែងកាណ៍រក្នុងនាមជាប្រធានក្រុមប្រឹក្សា ដោយស្នើសុំអោយភាគីទាំងពីរដែលកំពុងប្រយុទ្ធគ្នានៅក្នុងតំបន់កា ហ្សា ទទួលយកឈប់បាញ់មួយលក្ខណៈមនុស្សធម៌ ហើយត្រូវគោរពបទបាញ់អោយបានត្រឹមត្រូវគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ។ តាមពិតទៅបទឈប់បាញ់លក្ខណៈមនុស្សធម៌នេះ ប្រសិនវាត្រូវបានគោរពដោយភាគីទាំងពីរ វាអាចអនុញ្ញាតអោយអង្គការទទួលបន្ទុកមនុស្សធម៌អាចចែកចាយជំនួយ មនុស្សធម៌ ដល់ប្រជាជនស៊ីវិលដែលកំពុងស្ថិតក្នុងតំបន់ជម្លោះបាន ហើយម្យ៉ាងទៀតបទឈប់បាញ់នេះអាចអនុញ្ញាតអោយប្រជាជនមូស្លីមអាច ប្រារព្ធពីបុណ្យសាសនាបញ្ចប់បុណ្យរាម៉ាឌនបានផងដែរ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានក្រុមប្រឹក្សានេះ គឺត្រូវបានព្រាងឡើងដោយប្រទេសហ្សកដង់ ហើយវាចាំបាច់ត្រូវមានការសម្រេចដោយសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខ ទាំងអស់។សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ប្រធានក្រុមប្រឹក្សានេះ ភាគច្រើនត្រូវបានបង្កើតដោយសារ ក្រុមប្រឹក្សាមិនអាចរកសម្លេងជាឯកច្ឆ័ន ឬដំណោះស្រាយរបស់ក្រុមប្រឹក្សាត្រូវបានរារាំងដោយការប្រើប្រាស់សិទ្ធិ ជំទាស់(វេតូ) របស់សមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ណាមួយ តែបញ្ហានៅត្រង់ថាសេចក្តីថ្លែងការណ៍នេះមិនមានអនុភាពចាប់បង្ខំឡើយ។ មកទល់ពេលនេះគេកំពុងរង់ចាំមើលថា ភាគីនៃជម្លោះជាពិសេសក្រុមហាម៉ាស ព្រមទទួលយកបទអន្តរាគមន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិឬយ៉ាងណាឡើយ៕